Fotoğrafta kompozisyon, vizörden bakıldığında görülen görüntüdeki elementleri göze hoş gelen ve dengeli bir sahne halinde düzenlemek şeklinde özetlenebilir. Bir kişinin hoş bulduğu bir şeyi, başka bir insanın hoşuna gitmeyeceği ihtimalinden ötürü fotoğrafta kompozisyon bir bakıma kişisel ve göreceli bir kavramdır.
Bu bölümde bunu da hesaba katarak fotoğraf kompozisyonunda doğru ya da yanlış olmadığını söylemeye çalışacağım. Fotoğrafçının anlatmak istediğin en iyi yansıtankompozisyon başarılıdır denilebilir. Fotoğrafa bakan kişinin kafasını karıştıran veya ona bir anlam ifade etmeyen fotoğrafta kompozisyon hatalıdır çünkü görevini yapamamıştır.
İzleyicisine mesajını taşıyabilen – söylemek istediğiniz şeyi açıkça ve izleyiciyi sıkmayan- kompozisyon başarılıdır.
Çekeceğiniz fotoğrafta vizörden gördüğünüz elementlerin yerlerini, duruşlarını ayarlamanız sadece fotoğrafın grafiksel özelliklerini geliştirmez, bunun yanında “mesajın” ne kadar verimli taşındığını da etkiler. Işık, alan derinliği, enstantane gibi değişkenler fotoğrafın ruh halini de kompozisyonun etkinliğini de değiştirir. Örneğin, çok kalabalık bir fotoğrafta yalnızca anlatmak istediğiniz öğeye odaklayıp diğer kısımları odak dışında bıraktığınızda, net kısımdaki objenin vurgusunu daha da arttırmış olursunuz. Bu da alan derinliğinin kompozisyon başarısına olan etkisini gösterir.
Daha önce bahsettiğim genel kompozisyon kuralları yazıma buradan ulaşabilirsiniz. Bu kurallar –çoğu fotoğraf kuralında olduğu gibi- resimden gelmektedir. Resim sanatında yüzyıllarca gelişen estetik incelenmiş ve insanların gözüne güzel gelen durumlar kompozisyon kuralları olarak işlenmiştir. Adının kural olması mutlaka kullanılacağı anlamına gelmez, neredeyse hiçbir kompozisyon kuralına uymayan ama yine de mükemmel fotoğraflar vardır. Örneğin, boşluk veya yalnızlık hissini anlatmak için denizin ortasındaki bir kayayı siyah-beyaz formatta çekeceksiniz. Burada 1/3 kuralı (altın oran) istediğiniz hissi vermede yetersiz kalacaktır. Bunun yerine fotoğraf karesinin tam ortasına o kayayı koyduğunuzda çok daha net bir şekilde hissedebilirsiniz. Ama buradan da kompozisyon kuralları sıkıcıdır bi işe yaramaz dediğim sonucuna asla varmayın. Bu kurallar yüzyıllarca zamanla kanıtlanmış, her koşulda işe yarayan kurallardır.
Eğer kompozisyon kurallarını kullanmaya çok dikkat ederseniz ve çektiğiniz hemen her fotoğrafta bunları uygularsanız, iyice kafanıza işleyecek ve kuralların nasıl oluştuğunu biraz biraz anlayacaksınız. Bu süreden sonra fotoğrafın doğasında bu kuralların zaten var olduğunu ve çektiğiniz fotoğrafların değiştiğini fark edeceksiniz.
Peki, kuralların dışına ne zaman çıkacaksınız? Bu tamamıyla size bağlı. Fotoğrafı çekerken bir kuralı uygulamak gözünüze yanlış geliyorsa, uygulamayın. Gözünüze güzel geleni yapın, emin olun yaratıcılığınıza çok büyük katkısı olacak. Yazının başından beri anlatmak istediğim şey şu; Kuralların nasıl çalıştığını kavradığınızda onlara ne zaman uyamayabileceğinizi anlarsınız. Bunu öğrenmek de fotoğrafın genelinde olduğu gibi fotoğraf çekmekten geçiyor.
0 yorum:
Yorum Gönder